Σήμερα με μεγάλη μας χαρά εγκαινιάζουμε την νέα στήλη του MommyWiki "Μας είπαν οι ειδικοί".
Στο κομμάτι αυτό θα παρουσιάζουμε κείμενα των οποίων συγγραφείς είναι φίλοι μας. Όχι όμως τυχαίοι φίλοι μας... Φίλοι μας ξεχωριστοί που ειδικεύονται σε συγκεκριμένους τομείς που κυρίως έχουν να κάνουν με το παιδί και την ανάπτυξή του.
Σε όλες τις αναρτήσεις αυτής της στήλης, θα μπορείτε να αφήνετε ερωτήσεις και σχόλια τα οποία θα προωθηθούνται στους συγγραφείς για να απαντηθούν ή να δώσουν κατευθύνσεις και συμβουλές.
Ξεκινάμε σήμερα με ένα κείμενο που μας ετοίμασε η φίλη μου Ιωάννα, η οποία είναι Ειδική Παιδαγωγός.
Το ειδική παιδαγωγός είναι λίγο για να περιγράψει την προσωπικότητα και τα ταλέντα που έχει αυτή η γυναίκα. Είμαι σίγουρη ότι με την συνεργασία αυτή και μέσα από τις αναρτήσεις της θα ξεδιπλώσει τον χαρακτήρα της και θα σας κερδίσει όπως κέρδισε και εμένα.
Το ποια είναι όμως η Ιωάννα δεν είναι θέμα αυτής της ανάρτησης, αλλά κάποιας που θα ακολουθήσει. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να φτάσει μόνο μια μικρή αναφορά:)
Σε ευχαριστούμε πολύ Ιωάννα!
Ξεκινάμε λοιπόν...
O Σεπτέμβρης είναι ο μήνας που σηματοδοτεί την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Χιλιάδες μαθητές προετοιμάζονται για την ημέρα που ανοίγουν τα σχολεία. Ιδιαίτερης σημασίας όμως και δυσκολίας έχει η σχολική χρονιά για τα ¨πρωτάκια¨ μας, που αφήνουν το χαλαρό περιβάλλον του νηπιαγωγείου για να ενταχθούν πλέον στη δομημένη εκπαίδευση.
Δεν είναι όμως πάντα τόσο εύκολη αυτή η μετάβαση. Το παιδί που εισέρχεται στην πρώτη δημοτικού οφείλει να πληρεί όλες εκείνες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.. Όλα αυτά περικλείονται σε αυτό που αποκαλούμε πλέον «σχολική ετοιμότητα».
Τι σημαίνει λοιπόν σχολική ετοιμότητα;
H σχολική ετοιμότητα αφορά την ωρίμανση του παιδιού σε τέτοιο σημείο ώστε να μπορεί ν’ ανταπεξέλθει στις σχολικές απαιτήσεις. Πολύ σημαντικό είναι να κατανοήσουμε ότι η σχολική ετοιμότητα δεν αφορά μόνο το πλαίσιο ¨μαθαίνω να διαβάζω και να γράφω¨, αλλά αναφέρεται σ’ ένα σύνολο ικανοτήτων που στοχεύουν στη γνωστική, συναισθηματική και ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού.
Τί πρέπει να κατακτήσει ένα παιδί για να θεωρείται έτοιμο;
Α) νοητική ικανότητα
- Να κατανοεί σειρά γεγονότων (πρώτα, ύστερα, μετά)
- Να εξηγεί τις επιλογές του και να είναι σε θέσει να τις αιτιολογήσει
- Να απομνημονεύει πληροφορίες ακουστικά και οπτικά
- Ν’ αναγνωρίζει βασικές κατηγορίες (ζώα, χρώματα, σχήματα, αντίθετες έννοιες)
Β) προφορική επικοινωνία
- ν’ αφηγείται παραμύθια
- να περιγράφει γεγονότα
- να συμμετέχει σε διάλογο
- να χρησιμοποιεί το κατάλληλο λεξιλόγιο και τυποποιημένες εκφράσεις σε ειδικές περιστάσεις (π.χ καλημέρα, το πρωί)
Γ) αναγνωστική ικανότητα
- να κατανοεί ότι διαβάζουμε από πάνω προς τα κάτω και από τ΄ αριστερά στα δεξιά
- να αναγνωρίζει ότι αυτό που διαβάζουμε είναι κείμενο και όχι εικόνα
- να κατανοεί μια διήγηση
- να χωρίζει λέξεις σε συλλαβές και συλλαβές σε φωνήματα
- να συνειδητοποιεί την αντιστοιχία φωνήματος με γράφημα
- να δημιουργεί συλλαβές
Δ) μαθηματική σκέψη
- ν’ αναγνωρίζει ποσότητες
- να περιγράφει σχέσεις στο χώρο (πάνω - κάτω, μακρυά - κοντά)
- ν’ αντιλαμβάνεται και να ολοκληρώνει μοτίβα
Ε) κιναισθητική ικανότητα
- να κάθεται σωστά στη καρέκλα
- να κρατά σωστά το μολύβι (τριγωνική λαβή)
- ν’ αντιγράφει λέξεις
- να κόβει με το ψαλίδι
ΣΤ) συναισθηματική εξέλιξη
- ν’ αποχωρίζεται τους γονείς του χωρίς να κλαίει
- να είναι σε θέση να συνεργάζεται με τους συμμαθητές του και να δομεί διαπροσωπικές σχέσεις
- να γνωρίζει τα όριά του αλλά και το πλαίσιο στο οποίο βρίσκεται
- ν΄ αποδέχεται τους κανόνες της τάξης αλλά και του σχολείου
Ο λόγος που άφησα για το τέλος την συναισθηματική εξέλιξη, δεν είναι τυχαίος. Ίσως γιατί προσωπικά θεωρώ πως παίζει καθοριστικό παράγοντα στην ομαλή μετάβαση ενός παιδιού από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό. Είναι πολύ σημαντικό, κάθε παιδί να αισθάνεται ότι μπορεί να τα καταφέρει και μόνο του, όταν οι γονείς του δεν είναι εκεί. Και μια καλή αρχή σε αυτό , μπορεί να γίνει μέσα στο οικογενειακό πλαίσιο, με την ανάληψη ευθυνών και το μοίρασμα πρωτοβουλιών σε καθημερινές δραστηριότητες. Η αυτονομία και η υπευθυνότητα συντελούν στη γενικότερη ωρίμανση του παιδιού και θα το βοηθήσουν ν’ ανταποκριθεί σε επιτυχία σε καταστάσεις που θα προκύψουν στο σχολικό περιβάλλον. Όλοι μας θυμόμαστε την πρώτη μέρα στο δημοτικό. Πόσο χαρούμενοι ήμασταν που είχαμε πλέον και εμείς τόσο μεγάλη τσάντα, που χώραγε τα πάντα, ίσως και εμάς τους ίδιους. Είναι πολύ «όμορφη» η πρώτη δημοτικού και με αυτή την πεποίθηση θα οδηγήσετε τα παιδιά σας το Σεπτέμβριο στις σχολικές τάξεις.
Άλλωστε η έρευνα το έχει αποδείξει: αν δεν περνάμε καλά, δεν μαθαίνουμε.
Παπακωνσταντίνου Ιωάννα
Ειδική Παιδαγωγός
